MAJARIBIO YA DAWA YA UKIMWI YAFANYIKA TANZANIA, 20 WALETA MATOKEO MAZURI

Utafiti wa kwanza wa kliniki wa kutafuta tiba ya Virusi vya Ukimwi (VVU) barani Afrika umeonyesha matokeo ya kutia moyo, ambapo baadhi ya wanawake wameweza kudhibiti virusi hivyo bila kutumia dawa za kufubaza makali ya VVU (ARV) kwa muda mrefu baada ya kupokea matibabu ya mseto. Utafiti huu, uliofanyika Durban, Afrika Kusini, unatoa matumaini mapya katika juhudi za kutafuta tiba ya VVU.

Katika utafiti huo, wanawake 20 waliokuwa na maambukizi mapya ya VVU walipokea matibabu ya mseto, na kati yao, wanne waliweza kusitisha matumizi ya ARV kwa takriban miezi 18 huku wakidumisha kiwango kisichogundulika cha virusi na hesabu ya kawaida ya seli za CD4. Matokeo haya yanapendekeza uwezekano wa baadhi ya watu kudhibiti VVU bila hitaji la matumizi ya muda mrefu ya ARV.

Profesa Thumbi Ndung’u, mkurugenzi wa Mtandao wa Utafiti wa Kifua Kikuu/UKIMWI Afrika Kusini mwa Jangwa la Sahara (SANTHE) na mmoja wa watafiti wakuu wa utafiti huu, alisema kuwa bado wanaendelea kufuatilia washiriki hao, lakini matokeo haya yanaashiria kuwa kwa baadhi ya watu, hata kama ni asilimia ndogo, matibabu haya yanaonekana kufanya kazi.

Watafiti nchini Tanzania wamepongeza maendeleo haya, wakiyataja kama hatua muhimu katika juhudi za kutafuta tiba na chanjo ya VVU. Dkt. Lilian Mwakyosi, mtafiti mkuu katika matibabu na maendeleo ya chanjo ya VVU, alisema kuwa utafiti ni muhimu katika kugundua njia mpya za kuboresha mbinu zilizopo za kupambana na virusi hivyo. Alisisitiza kuwa kila utafiti ni ngazi ya kupanda kuelekea mafanikio, hata kama hauleti matokeo yaliyotarajiwa.

Dkt. Paul Kazyoba, mtafiti mwandamizi katika Taasisi ya Taifa ya Utafiti wa Magonjwa ya Binadamu (NIMR), alisema kuwa matokeo haya yanafungua uwezekano mpya wa kuendeleza kingamwili zenye nguvu za kudhibiti VVU. Alieleza kuwa baadhi ya watu wana maambukizi ya VVU lakini hawaonyeshi dalili mbaya za kiafya kutokana na uwepo wa kingamwili maalum zinazodhibiti virusi hivyo. Utafiti huu unalenga kutumia kingamwili hizo kama tiba ya kinga kwa wagonjwa wengine.

Matokeo haya yaliwasilishwa na Profesa Ndung’u katika Mkutano wa 2025 wa Virusi vya Kurudi Nyuma na Maambukizi ya Fursa (CROI) uliofanyika San Francisco, Marekani. Utafiti huu ulitumia mbinu ya matibabu ya kinga ya mseto, ambapo washiriki walipatiwa ARV kwa angalau mwaka mmoja ili kufubaza virusi, kabla ya kuanza matibabu mengine ya kinga.

Hatua hii inaashiria maendeleo makubwa katika utafiti wa kutafuta tiba ya VVU barani Afrika na inatoa matumaini mapya kwa watu wanaoishi na VVU duniani kote.